Oedeemtherapie

1. Lymfoedeem

Primair lymfoedeem:
is in principe aangeboren. Vanaf de geboorte zijn er minder lymfebanen aanwezig waardoor in de loop van het leven zwellingen kunnen ontstaan. Soms wordt het optreden van dit primaire lymfoedeem door een ontsteking of een klein trauma uitgelokt. Lymfoedeem ontstaat in milde vorm meestal tussen 18-35 jaar, in uitgebreidere vorm soms al van kinds af aan. Primair lymfoedeem kan uiteindelijk vaak tweezijdig zijn. Tevens kunnen naast klachten van zwelling aan de benen zwelling elders optreden zoals in de armen. De meeste vormen van lymfoedeem zijn niet erfelijk, hoewel er wel vaak aanleg in een familie kan bestaan. In de eerste jaren wordt de zwelling vaak niet als zodanig herkend omdat deze dan vaak nog wisselend aanwezig is. Toch is hier dan al wel sprake van beginnend lymfoedeem waarbij een behandeling wenselijk is. Pas in een later stadium zal de zwelling permanent aanwezig blijven.

Secundair lymfoedeem:
De oorzaken van secundair lymfoedeem zijn heel divers. De meest voorkomende oorzaken zijn ten gevolge van een operatie, plastische chirurgie, bestraling, tumorgroei, trauma, het dragen van een prothese, infectie, chronisch veneuze insufficiëntie (spataderen), medicatie gebruik. Secundair lymfoedeem komt relatief vaak voor na een behandeling van kanker. De belangrijkste oorzaken hiervan:

• Lymfkliertoilet (hals, oksel, retroperitoneaal, bekken of lies)
• bestraling van oksel, bekken of lies (geeft fibrosering van het lymfesysteem)
• lymfangitis carcinomatosa. Hierbij groeit een kankergezwel de lymfebanen in, of worden de lymfebanen dicht of samengedrukt door een tumor of metastase. Metastase is het medische woord voor uitzaaiing.

2. Lipoedeem

Lipoedeem is een genetische aandoening waarbij er sprake van een stapeling van onderhuids vetweefsel. Door deze vetophoping ontstaat er druk op de bloed- en lymfevaten, waardoor er problemen kunnen ontstaan in de aanvoer en afvoer van vocht met als gevolg het ontstaan van lymfoedeem in dit gebied. De ophoping van het lymfevocht in combinatie met de opeenhoping van vetcellen wordt lipoedeem genoemd. Deze aandoening wordt ook wel lymfo-lipoedeem genoemd.

3. Veneus oedeem

Veneus oedeem kan het gevolg zijn van spataderen en trombose. Bij spataderen zijn de bloedvatwanden en de kleppen van de ader verzwakt. Als gevolg hiervan ontstaat in de loop van de tijd de hoeveelheid bloed in de spatader toe waardoor de bloeddruk in deze ader toeneemt. Ten gevolge van deze verhoogde druk treden op enig moment vocht en eiwitten uit het bloedvat het weefsel in. Er is dus sprake van een (tijdelijke) vergrote aanvoer van vocht. Veneus oedeem kan ook het gevolg zijn van stuwing. Stuwing bijvoorbeeld door een trombose in het been. Bij een trombose sluit een bloedprop de beenader af, waardoor het bloed niet meer terug kan vloeien richting het hart. Hierdoor neemt de bloeddruk in de aangedane ader toe met als gevolg dat er slecht werkende kleppen van de aderen in de benen waardoor de afvoer van het bloed uit de onderste ledematen naar het hart, niet verloopt zoals het zou moeten. Door de toegenomen druk in de ader verplaatst vocht zich vanuit de bloedbaan naar het weefsel met als gevolg oedeemvorming.

Oedeem in benen kan ook ontstaan door andere aandoeningen of afwijkingen in uw lichaam. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een verminderde hartfunctie zoals hartfalen. Hierbij kan het hart onvoldoende goed het bloed rondpompen waardoor uiteindelijk water en eiwitten worden vastgehouden dat kan leiden tot oedeem in de benen.